Норвегия Скандинавия жарым аралынын батыш бөлүгүн ээлейт. Өлкө Түндүк Кейптен Даниялык Ютландиядан бөлүп турган Скагерак кысыгына чейин 1600 кмден ашык аралыкка созулуп жатат. Чыгышында жана түштүк-чыгышында Норвегия Финляндия, Швеция жана Россия менен чектешет.
1. Тоолордун, көлдөрдүн, дарыялардын жана токойлордун өлкөсү
Норвегиянын аймагынын негизги бөлүгү Скандинавия Альпы, узун жана массивдүү тоо системасы, анын тоо кыркалары Швеция менен чек араны түзөт. Бул чокуларды калкалап турган муз тоолору тоо боорунан агып, Атлантика океанына куюлган миңдеген дарыяларды азыктандырат. Жээги сансыз фьорддор тарабынан чөгөрүлгөн, Норвегия боюнча 160 миңге жакын көл бар.
Өлкөнүн аймагынын 1/4 бөлүгү токой менен капталган. Айыл чарба багытындагы жерлер негизинен тоолуу аймактардын 3% гана ээлейт.
2. Керемет климат
Жылуу Түндүк Атлантика агымынын аркасында Норвегиянын жээги, Түндүк Кейпте дагы, эч качан тоңбойт. Жээкте катуу үшүк жок: жай менен кыштын орточо температурасынын айырмасы 12оС ашпайт. Бирок октябрь айында тоо боорлорун кар басып, лыжачыларга мүмкүнчүлүк түзүлдү.
3. Норвегиялык викингдер
Байыркы Норвегиянын тарыхы кеме куруу жана навигация өнөрүнөн ажырагыс. Күндүн күркүрөгөн кудайы Торго жана согуш кудайы Одинге сыйынган скандинавиялык викингдер 8-кылымдын башында Шетланд аралдарына жеткен. Андан кийин алар Оркни аралдарына, Гебриддерге, Мэн аралы, Ирландия, Фарер аралдары, Исландияга көчүп кетишкен. 982-жылы норвегиялыктар Гренландияда колония түзүп, бир нече ондогон жылдардан кийин, болжол менен 1022-жылы, Америкага, Ньюфаундленд аралына келип конгон. Даниялык викингдерден айырмаланып, алар көп учурда талап-тонобой, адатта соода менен жашашкан.
4. Даниянын моюнтуругу астында
Норвегия 1905-жылы гана толук көзкарандысыздыкка жетишкен. Буга чейин ал Швециянын үстүнөн бийлик кылган коңшу Даниянын таасири астында болгон. Бул 19-кылымдын башына чейин уланган. 1814-жылы Норвегия Швециянын карамагына өткөн.
5. Дүйнөлүк согуштар
Норвегия Биринчи дүйнөлүк согуштан алыс турууга мүмкүнчүлүк алган. Бирок, 1940-жылы, Дания сыяктуу эле, аны фашисттик Германия басып алган. Оккупация согуштун аягына чейин созулган. Норвегия 1949-жылы НАТОго мүчө болуп кирген жана ушул күнгө чейин ошол жакта.
6. Калк
Норвегия Европадагы калк аз жашаган өлкөлөрдүн бири деп эсептелет. Өлкөдө 5 миллиондон бир аз ашуун адам жашайт. Калктын негизги бөлүгү, илгерки жылдардагыдай эле, жээкте топтолгон.
7. Бай өлкө
1966-жылы Норвегияда деңиздин түбүндө мунай жана газ кендери табылган. Бул табылга өлкөнүн экономикасын толугу менен өзгөрттү. 1985-жылдан бери Норвегия Европадагы эң бай өлкөлөрдүн бири болгон. Мында өнүккөн балык жана токой чарбалары дагы чоң роль ойногон. Норвегиялыктар өз экономикаларына канааттанып, Скандинавия жарым аралындагы коңшуларынан айырмаланып, Европа Биримдигине кирүүгө шашылбай жатышат.
